Zhongguo, in 2012 uitgegeven door LM Literair
Journaliste Anna Winter gaat in opdracht van een krant op zoek naar het exacte middelpunt van China, ofwel Zhongguo (Rijk van het Midden). Ze verkent de politiek, de moderne kunstscene, het taoïsme en duikt in de cultuur van het oude keizerrijk. Naarmate Anna dieper China in trekt, dwaalt ze steeds verder af van haar voorgenomen pad. Had ze toch niet moeten ingaan op de avances van Hongkongse zakenman Joe? En wat is de rol van de extravagante antiquair Antonia Dubois? Dan neemt Anna een gewaagd besluit…
Ik sla mijn sjaal een keer extra om mijn hals. Mistdruppels kleven aan de stof. Ik ril. De klamme ochtendkou van het najaar trekt door mijn lijf. Een witte waas ontneemt het zicht op de bomen van het Hemelse Park. Ik verlaat het grindpad en wandel over het zachte mos dieper het bos in. Dan hoor ik, niet ver van mij van- daan, een diepe bas. Als in een trance loop ik in de richting van de melodieuze galm. Een schim tekent zich af in de ochtendschemer. Met opgeheven handen loopt een man extatisch heen en weer. Hij zingt uit volle borst een prachtige solo. Ontroerd keer ik terug naar het tempelpad.
Ik ben in het religieuze hart van het oude keizerrijk. In dit bos bracht de keizer iedere lente offers aan de goden en voorouders en smeekte hun om een goede oogst. Het ritueel was een groots staatsgebeuren. Elk onderdeel van de processie moest precies vol- gens de voorschriften worden uitgevoerd. Een misstap betekende een mislukte oogst, honger en opstanden.
Het park is nu van het volk. Als ik een van de kleinere tempels nader, rollen melodieën, begeleid door snaarinstrumenten van alle kanten over me heen. Op bankjes tussen de bomen ontwaar ik een groepje muzikanten. Zij moeten de operaliefhebbers zijn over wie Greg vertelde. Al enkele decennia komen oudere Chinezen naar het Hemelse Park om samen socialistische operaliederen te zingen. Naast de kleine tempel, onder een eeuwenoude toegangspoort, dansen koppels. Een vrouw zingt luid mee met muziek die uit een draagbare cd-speler klinkt, vermoedelijk vol verlangen naar de saamhorigheid van weleer.
Ik laat de muzikanten achter me en begeef me naar het belangrijkste heiligdom van het park, het Hemelse Altaar. De keizerlijke offerplaats blijkt opgebouwd uit enkele heuvelhoog gestapelde marmeren schijven, rondom afgeschermd door een hoge witte muur. Een marmeren trap leidt naar boven. Geluiden verstom- men. Dan stilte. Het midden van het bovenste plateau wordt gemarkeerd door een ronde geslepen steen, omringd door negen waaiervormige tegels. Het heilige middelpunt, waar hemel en aarde elkaar raken. Precies op deze stip kwam de keizer in contact met de goden.
ONDERZOEKSREIS:
ZHONGGUO is geïnspireerd op een daadwerkelijk ondernomen reis door China. Van september tot december 2008 reisde ik van Macau naar Beijing, Xi’an, Chengdu, Lanzhou. Ik ging op zoek naar het exacte Middelpunt en meer. Hieronder de blog met observaties, interviews, foto’s en anekdotes.