MODI’S HINDOENATIONALISME STUIT OP ONVREDE

Door Saskia Konniger

New Delhi – ‘Twintig procent vertelt leugens, tachtig procent de waarheid’, zei de minister van de Indiase deelstaat Uttar Pradesh. Het was een van de vele verdachtmakingen aan het adres van de moslims in zijn deelstaat, twintig procent van de bevolking. In India zijn momenteel belangrijke deelstaatverkiezingen. Vier deelstaten, waaronder Uttar Pradesh, gaan naar de stembus. Het is spannend. Gaan kiezers na acht jaar populistisch hindoenationalisme opnieuw stemmen voor regeringspartij Bharatiya Janata (BJP)? Of is er een kentering? De belangen zijn groot. Als BJP verliest, kan de partij haar machtsbasis verliezen. Als ze wint, dan zou dat een voorbode kunnen zijn voor winst bij de nationale verkiezingen in 2024 en India naar een nog extremer pad van het hindoenationalisme kunnen leiden.

Uttar Pradesh wordt sinds 2017 geregeerd door de radicale hindoemonnik Yogi Adityanath, BJP-prominent en beoogd opvolger van premier Modi. Voortdurend slaat hij op de islamofobische Hindutva-trom, de ideologie die moet leiden tot een exclusieve hindoestaat. Een verbod op koeslachting leidde tot een hausse van vigilante groepen die moslims als doelwit hadden. Een wet tegen ‘love-jihad’ heeft hindoes en moslims nog verder uit elkaar gedreven. Moslimjongens zouden hindoemeisjes verleiden in de liefde en daarmee tot de islam. Deze complottheorie is een terugkerend thema in de opruiende speeches van de deelstaatminister.

Tot nu toe heeft dergelijke retoriek geresulteerd in een groot kiezersaandeel. Maar deze keer is het verre van een gelopen race. Want het was Uttar Pradesh waar tijdens de piek van de coronacrisis lichamen in de Ganges dreven. Door armoede en ziekte waren mensen niet in staat om geliefden te cremeren. Daarnaast is werkloosheid een probleem. Zo ontstond de afgelopen maand een heus studentenoproer. Er waren namelijk 12,5 miljoen (!) aanmeldingen voor 35.000 leerwerkposities bij de Indiase Spoorwegen. Veel Indiërs moeten overleven van een schamel loon dat ze bijeenschrapen als straatverkoper, fabrieksarbeider of stenensjouwer. Jongeren kunnen en dromen van meer. Voor de jongeren die naast de baan grepen was het de druppel.

Ook galmen de boerenprotesten nog na. Een jaar lang gingen honderdduizenden boeren de straat op om tegen door BJP ingevoerde landbouwwetten te demonstreren. De wetten zouden voordeel geven aan grote bedrijven. Modi heeft de wetten inmiddels ingetrokken. Maar het is de vraag of hij de boeren die hij was kwijtgeraakt heeft teruggekregen. Op 10 maart is de uitslag.