HET SKELET VAN LOMBROSO
Turijn’s meest bekendste attractie is de lijkwade van Jezus. Maar zeker zo interessant is een tentoonstelling in het universiteitsmuseum over ene Cesare Lombroso, een 19de eeuwse wetenschapper. Het museum geeft een fascinerende kijk in de wereld van de vroege wetenschap, en in dit geval de theorieën van een doorgeschoten evolutionist. Lombroso was een van de grondleggers van de hedendaagse criminologie en legde de basis voor dader profiling. Ik ben crimi freak, dus enigszins op de hoogte was de kenmerken zijn van een psychopathische moordenaar, ahum, maar in de tijd van Lombroso was een studie naar het brein van de dader nieuw. Lombroso verzamelde honderden schedels en liet talloze wassen gezichten van veroordeelden en zwakzinnigen maken, in een poging mensen te ordenen naar hun uiterlijke kenmerken. Hij ging uit van aangeboren criminele trekken (nature or nurture? Nog steeds een actueel debat, denk Natural Born Killers).
Cesare was de bedenker van nogal dubieuze theorieën (die hij vervolgens selectief onderbouwde met onderzoeksgegevens die zijn ideeën staafden). Hij verklaarde de aangeboren criminele inslag (evenals de inferioriteit van vrouwen, zuid-Italianen en niet-Westerse volkeren) door een evolutionaire terugval. Hij probeerde bewijs te vinden door schedels van veroordeelde criminelen te vergelijken met die van Neanderthalers. Bovenaan de ladder van de beschaving stond de blanke Noord-Europese man.
Lombroso staat zelf als skelet bij de entree van het museum. Dat vind ik dan wel weer sympathiek. Ook liet hij vastleggen in zijn testament dat zijn hoofd op sterk water gezet kon worden. Voor de wetenschap.
Cesare deed uitgebreide studies naar modus operandi van criminelen. Hij aasde op bewijsmateriaal dat door politie in beslag was genomen. De doorsnee werkset van veroordeelden bevatte: een mes, zaklamp, masker en touw.
In een vitrine ligt een mes in de vorm van een crucifix. Het deel boven de gekruisigde Jezus was het handvat, de rest was foedraal. Creatieve vermomming, maar niet vernuftig genoeg blijkbaar. De dader is immers gepakt.
Hoewel Lombroso pretendeerde een en al ratio te zijn, was hij een tijdje in de ban van spiritualisme. Hij was zeer onder de indruk van ene Eusapia Palladino, een vrouw die Europa doorreisde en overal haar bovennatuurlijke krachten vertoonde. Cesare liet zich in deze periode vermoedelijk leiden door andere delen van zijn lichaam dan zijn brein.
Naar verluidt heeft hij aan het einde van zijn leven afstand genomen van zijn evolutionaire terugval-theorie. Ontwikkelen van geniale ideeën gaat niet zonder het maken fouten, zei hij.
Anyway, ik kwam deze blog tegen met wat afbeeldingen:
http://www.mshanks.com/2010/01/anthropometrics-the-museo-cesare-lombroso/
En nog een:
