AGNI-LINGAM
Het was even weer wennen, na ruim drie jaar weer terug in India, maar voor ik met mijn ogen kon knipperen was ik al meegesleurd door de Indiase massala, de chaos, het lawaai (‘horn please!’ – je dient te toeteren als je wilt inhalen, nonstop herrie dus), de brandende zon en het stof. Herinneringen zijn zoet en zwaar, maar ik weet inmiddels alweer waarom ik de ‘bucket shower’ prefereer boven een laf druppelende douchekop, ik honderd keer per dag mijn handen was en waarom Indiërs leuk zijn: vrij in omgang, nieuwsgierig en gevat.
Ik ben in Tamil Nadu. Garant voor tongbrekende namen, knisperige dosa’s en aangeplakte filmposters naast portretten van swami’s en politici die zich afficheren als filmhelden. Een voormalige filmster doet een gooi naar de politieke macht. Op elke straathoek een kleurrijke tempel. Duizenden jaren van religieuze devotie en gekte rond filmsterren en politici vloeien samen in het straatbeeld.
Ik heb Chennai verlaten en ben na een korte rondreis door het hart van Tamil Nadu uitgekomen in Chidambaram, de stad van de kristallen lingam, ofwel penis, een van de verschijningsvormen van Shiva.
Shiva is een van belangrijkste goden. Hij belichaamt een woeste energie. Ik ben geen hindoe, maar dat je je wilt laven aan de passie van Shiva, de agressie die je soms nodig hebt om niet op te geven, om door te leven, snap ik wel. Don’t fuck with Shiva. Hij is de kosmische danser, die alle leven vernietigt, zodat het weer opnieuw opgebouwd kan worden. Hij wordt vaak afgebeeld als meer-armige danser, maar dus ook als het mannelijk geslacht.
Ik dacht dat de lingam-cult een obscure uitwas zou zijn. Maar nee, geen Tamildorp zonder fallus-altaar. De lingam, recht omhoog, druipend van ghee (vet), as, kleurstoffen en andere plengoffers, verbindt de gelovige met de godenwereld. Shiva is meer dan alleen testosteron. De meeste lingams steunen op een yoni, (ofwel vagina), zoals een boom is geworteld in de aarde.
En niemand staat erbij te giebelen. Geen flauwe grappen. Dit is niet de wereld van de Playboy konijntjes, maar van diepe devotie. De aanbidder valt voor het altaar languit op de grond, zoals ik bij middeleeuwse Shiva-tempels in Kanchipuram en Tiruvannamalai zag. Deze laatste tempel is gewijd aan het element vuur. Het heiligdom is gebouwd op de plek waar Shiva zich oprichtte als een machtige straal van kosmisch vuur, de agni-lingam, die de vulkaan Arunachala vormde. De tempel staat op de vulkaan. Laat het maar aan de Indiërs over om de goden op aarde te brengen.
Chidambaram (stadje zonder wc-papier) is gebouwd rondom een gigantisch complex waar dansers uit heel India hun eer aan Shiva tonen door middel van speciale tempeldansen. Volgens de mythologie is Shiva in Chidambaram gematerialiseerd in de vorm van een fallus van kristal.
Slippers moeten uit. Ik doe mijn sokken aan (aangeleerde smetvrees, angst voor voetbacillen) en betreed de tempel. In het binnenste altaargebouw, onder een gouden overkoepeling vindt het allerheiligste plaats. Ik ben net op tijd. Onder begeleiding van duizenden jaren oude Tamilgezangen wordt de blinkende lingam gewassen, of liever gezegd, geplengd, met as, melk, honing en water. Tijd om mijn fascinatie voor de lingamcultus af te ronden (geen Freudiaanse interpretaties graag). Een keurige stip op mijn voorhoofd. Gezegend door een kristallen p.. levensbron.
Ik heb enkele prachtige sieraden kunnen aankopen bij oude juweliershuizen, zoals Gem Palace en Suranas. Deze huizen leverden generaties lang aan de Mogol- en Rajputkoningshuizen, nu aan iedereen die het kan betalen.
Ik heb ook enkele stukken verworven bij een modern juweliershuis, gerund door twee kunsthistorici, Amrapali. Ik heb de stukken geselecteerd op achtergrondverhaal, vakmanschap en fijne afwerking. Zoals deze: Kundan armband van 22karaats goud, gezet met diamant en afgewerkt met 24karaat goud. Het secuur aangebrachte roze emaille getuigt van vakwerk.
En gisteren heb ik op de valreep enkele Rajput huwelijksjurken besteld. Ik heb ze moeten passen, want ze moeten nog in elkaar gestikt worden en dat was best eng voor iemand die zich niet zo kan vinden in het prinsesse-/bruidsplaatje.